Στις 29/5/2022, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και άλλες διατάξεις».
Ο Σύλλογος ΔΕΠ ΕΜΠ εκφράζει τη σφοδρή αντίθεσή του τόσο σε ό,τι αφορά στη διαδικασία διαμόρφωσης και στο ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα διαβούλευσης του νομοσχεδίου, όσο και στο πνεύμα και στο περιεχόμενο αυτού.
Το υπουργείο κατάθεσε το εν λόγω νομοσχέδιο 345 άρθρων και 408 σελίδων σε κατ’ ευφημισμό δημόσια διαβούλευση μόλις δύο εβδομάδων, χωρίς προγενέστερη, επίσημη συζήτηση με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Αυτό και μόνο υποδηλώνει την αδιαφορία του υπουργείου για τις θέσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας, τα μέλη της οποίας μοχθούν καθημερινά για να διατηρήσουν σε υψηλό επίπεδο το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο που παρέχουν παρά τις συνεχόμενες μισθολογικές μειώσεις, την υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων.
Η γενική κατεύθυνση του νομοσχεδίου δεν συνάδει με τη σύγχρονη και υψηλού επιπέδου πανεπιστημιακή εκπαίδευση που χρειάζεται η χώρα, καθώς το νομοσχέδιο εισάγει ένα εξόχως ολιγαρχικό σύστημα διοίκησης των πανεπιστημίων, αποδομεί την επιστημονική συγκρότηση των προγραμμάτων σπουδών αποσυνδέοντάς τα από τα επαγγελματικά δικαιώματα, και περιέχει πληθώρα διατάξεων τεχνικού χαρακτήρα, οι οποίες δεν θα έπρεπε να περιλαμβάνονται σε ένα νόμο πλαίσιο, αλλά σε επιμέρους κανονιστικές πράξεις και τροπολογίες ως συνέχεια της νομοθετικής δραστηριότητας του υπουργείου. Η προσπάθεια του υπουργείου να δημιουργήσει ένα νομοθέτημα το οποίο περιλαμβάνει την κάθε λεπτομέρεια λειτουργίας των πανεπιστημίων, είναι προφανές ότι θα επιβαρύνει έτι περισσότερο το ασφυκτικά ρυθμιζόμενο πλαίσιο λειτουργίας των κατά τα άλλα αυτοδιοίκητων πανεπιστημίων.
Ειδικότερα, το προτεινόμενο σχέδιο διοίκησης καταργεί για ακατανόητους λόγους το υφιστάμενο «αμεσοδημοκρατικό» (έστω και μόνο από τα μέλη ΔΕΠ) μοντέλο εκλογής των Πανεπιστημιακών Αρχών, το οποίο υπενθυμίζεται ότι είχε εισαχθεί από την ίδια πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, με επιχείρημα την αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Αντ’ αυτού, επιλέγεται ένα σύστημα έμμεσης εκπροσώπησης μέρους της πανεπιστημιακής κοινότητας (των μελών ΔΕΠ) στην εκλογή των πρυτανικών αρχών μέσω του συμβουλίου διοίκησης (το οποίο πλέον δεν θα έχει μόνο εποπτικό ρόλο).
Το προτεινόμενο σύστημα εκλογής και διοίκησης ενισχύει την ανάπτυξη μηχανισμών διαπλοκής, τις υπόγειες δοσοληψίες, με τελικό σκοπό την κατάληψη – με αντιδημοκρατικό και αδιαφανή τρόπο – μιας θέσης στη διοίκηση του Πανεπιστημίου. Επιπρόσθετα, οδηγεί σε αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος, αφού δυνητικά μπορεί να εκλεγεί μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης (ΣΔ) με μόνο 3-4 ψήφους (στην περίπτωση του ΕΜΠ), εις βάρος υποψηφίων που μπορεί να έχουν λάβει πολλαπλάσιες ψήφους. Εξίσου προκλητική είναι η απουσία ελέγχου και λογοδοσίας του ΣΔ, όπως και η επιλογή των Κοσμητόρων από αυτό, χωρίς καμία εκλογική διαδικασία, για να εξασφαλιστεί ο πλήρης έλεγχος της – ελαχίστων και δευτερευουσών αρμοδιοτήτων – Συγκλήτου.
Επιπλέον το νομοσχέδιο περιλαμβάνει πληθώρα διατάξεων οι οποίες μεταξύ άλλων αλλοιώνουν περαιτέρω τον συνταγματικά κατοχυρωμένο δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης, επιτρέπουν την κατάργηση, συγχώνευση ή κατατομή Τμημάτων, Σχολών ή και Πανεπιστημίων σύμφωνα με τις βουλές του υπουργείου, καθιστούν επισφαλείς τις συνθήκες εργασίας, περιορίζουν σημαντικά τη συμμετοχή των νέων μελών ΔΕΠ στη διοίκηση των Πανεπιστημίων, καταργούν ρητά την υποχρέωση της Πολιτείας να αντικαθιστά τα αφυπηρετήσαντα μέλη ΔΕΠ, προωθούν πέρα του ενδεχομένως θεμιτού νέες μορφές ελαστικής απασχόλησης για διδάσκοντες και ερευνητές, εισάγουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο πειθαρχικού δικαίου για τα μέλη ΔΕΠ, τους φοιτητές και το λοιπό προσωπικό που δυνητικά θα καταλύσει πτυχές της ακαδημαϊκής ελευθερίας και διευκολύνουν περαιτέρω το πλαίσιο αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και ακαδημαϊκής ισοδυναμίας πτυχίων κολεγίων και Πανεπιστημίων εξωτερικού.
Ο ΣΔΕΠ ΕΜΠ πρόκειται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα να παραθέσει αναλυτικό κατάλογο με παρατηρήσεις επί των επιμέρους διατάξεων του προς διαβούλευση νομοσχέδιο, με στόχο να αναδείξει τα παραπάνω, αλλά και να συμβάλλει εποικοδομητικά στην διαμόρφωση ενός νομοσχεδίου το οποίο να ανταποκρίνεται πραγματικά στις ανάγκες της πανεπιστημιακής κοινότητας.
Σύμφωνα με παραπάνω, το ΔΣ του ΣΔΕΠ ΕΜΠ ζητά από το υπουργείο να προσέλθει σε εκτενή, ειλικρινή και από μηδενική βάση διάλογο με την πανεπιστημιακή κοινότητα σε σχέση με το Ν/Σ, αποσύροντάς το παράλληλα από την (περιορισμένη σε απαράδεκτα μικρό χρονικό διάστημα) δημόσια διαβούλευση και καλεί τα μέλη του σε Γενική Συνέλευση, την Πέμπτη 9/6/2022 και ώρα 18.30, ώστε να αποφασιστεί η περαιτέρω στάση των μελών ΔΕΠ ΕΜΠ επί του θέματος.
