Το στοχευμένο αποκλεισμό των μαθητών των Εσπερινών Λυκείων από την τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτυπώνουν τα ποσοστά αποτυχίας πριν και μετά την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής
—
Η έναρξη των πανελλήνιων εξετάσεων πλησιάζει και περίπου 100.000 υποψήφιοι θα διεκδικήσουν μια θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μεταξύ αυτών και οι μαθητές των Εσπερινών Λυκείων, στην πλειονότητά τους ενήλικοι εργαζόμενοι από ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, που επέστρεψαν στο σχολικό περιβάλλον για να αποκτήσουν το απολυτήριο Λυκείου και να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα.
Διαχρονικά η Πολιτεία, αντιλαμβανόμενη τις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης κατηγορίας υποψηφίων, προέβλεπε την εισαγωγή τους στα ΑΕΙ με ειδικό ποσοστό (1%) επιπλέον του αριθμού εισακτέων. Πρακτικά, οι μαθητές και οι μαθήτριες των Εσπερινών Λυκείων που επιθυμούσαν να συνεχίσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, διαγωνίζονταν μεταξύ τους για να καλύψουν το 1% των επιπλέον θέσεων. Ως αποτέλεσμα, κάποιες εκατοντάδες υποψηφίων κατάφερναν να εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο, όπως και να αποφοιτήσουν, βελτιώνοντας κατακόρυφα τις συνθήκες ζωής τους.
Ωστόσο, όλα αυτά ίσχυαν μέχρι να αναλάβει η Νίκη Κεραμέως και τεθεί σε εφαρμογή η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Η νομοθέτηση της ΕΒΕ και η αλλαγή του τρόπου εισαγωγής στα ΑΕΙ εν μέσω πανδημίας -με άμεση εφαρμογή και χωρίς πρόβλεψη μεταβατικής περιόδου- είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό 40.000 μαθητών από όλες τις κατηγορίες υποψηφίων. Παράλληλα, ο ενιαίος υπολογισμός της ΕΒΕ από τις επιδόσεις των υποψηφίων ημερησίων και εσπερινών λυκείων θεσπίστηκε ώστε να αποκλείσει τους εργαζόμενους μαθητές από την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
«Εμείς θεωρούμε ότι οι μαθητές των Εσπερινών Λυκείων έχουν τις ίδιες δυνατότητες και ευκαιρίες με τους συμμαθητές τους των ημερήσιων σχολείων», δήλωνε κυνικά η Νίκη Κεραμέως κατά τη σχετική συζήτηση στη Βουλή. Φυσικά, η υπουργός Παιδείας γνώριζε πως μετατρέπει σε «δώρον άδωρον» το επιπλέον ποσοστό 1% που προβλεπόταν για τους υποψήφιους των Εσπερινών εδώ και δεκαετίες.
Πρωτοφανή ποσοστά αποτυχίας λόγω ΕΒΕ
Η σύγκριση των στατιστικών δεδομένων, πριν και μετά την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης για τον αποκλεισμό των υποψηφίων των Εσπερινών Λυκείων από την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Για τα Εσπερινά ΓΕΛ, το ποσοστό αποτυχίας κατά την πρώτη χρονιά εφαρμογής της ΕΒΕ άγγιξε το 89.3%, αποκλείοντας 693 υποψήφιους σε σύνολο 776 διαθέσιμων θέσεων. Το ίδιο ποσοστό ήταν 22.6% το 2020, 7.7% το 2019 και 19.4% το 2018. Πρόκειται για το χειρότερο ποσοστό από τότε που θεσπίστηκε η εισαγωγή μαθητών από τα Εσπερινά Λύκεια στα ΑΕΙ.
Αντίστοιχα και για τα Εσπερινά ΕΠΑΛ, όπου το ποσοστό αποτυχίας άγγιξε το 43.7% για το 2021. Αν και οι διαθέσιμες θέσεις ήταν 609, μόνο 343 κατάφεραν να εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο, υποδεκαπλασιάζοντας το ποσοστό του 2020 (4.4%). Αντίστοιχα, το ποσοστό αποτυχίας 2.8% το 2019 και 32.1% το 2018.
Συνεχίζονται οι αντιδράσεις ενάντια στην ΕΒΕ
Γονείς και μαθητές των Εσπερινών Λυκείων έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας την ακύρωση του νόμου 4777/2021 του υπουργείου Παιδείας ως παράνομου και αντισυνταγματικού, διαμαρτυρόμενοι για τη θέσπιση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στα ΑΕΙ.
Παράλληλα, ο Συνήγορος του Πολίτη αφού έλαβε σημαντικό αριθμό αναφορών υποψήφιων που διαμαρτύρονται για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων, απέστειλε έγγραφο προς τη Νίκη Κεραμέως τονίζοντας το εξής:
Ο νομοθέτης έχει κατοχυρώσει εδώ και δεκαετίες δικαίωμα πρόσβασης των μαθητών των εσπερινών σχολείων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσω ειδικών διατάξεων και με ειδικό ποσοστό θέσεων, καθώς πρόκειται για εργαζόμενους μαθητές, κατά κανόνα προερχόμενους από χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις, με περιορισμένες δυνατότητες προετοιμασίας για τις εξετάσεις.
Με τη νέα ρύθμιση, που θέτει κοινή ΕΒΕ για όλους τους τύπους σχολείων, η εισαγωγή των μαθητών των εσπερινών σχολείων στην Ανώτατη Εκπαίδευση καθίσταται δυσχερέστερη, ενώ ακυρώνεται, εν τοις πράγμασι, ο κοινωνικός σκοπός θέσπισης διακριτού ποσοστού εισαγωγής για τους εργαζόμενους μαθητές. Πράγματι, με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων, καταγράφηκε η μειωμένη πρόσβαση των αποφοίτων των εσπερινών λυκείων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και οι ενδιαφερόμενοι έχουν ήδη προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
~ ΣτΠ, Μάρτιος 2022
Ωστόσο, κυβέρνηση και υπουργείο Παιδείας δε φαίνεται να πτοούνται. Αντίθετα, χαρακτηρίζουν το μέτρο της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής επιτυχημένο και προετοιμάζονται για το νέο αποκλεισμό χιλιάδων υποψηφίων στις φετινές πανελλήνιες εξετάσεις, ώστε «οι νέοι να μην εγκλωβίζονται στα πανεπιστήμια».
