Σημαντικές παρατηρήσεις για την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στα ΑΕΙ κάνει ο Συνήγορος του Πολίτη «αφού έλαβε σημαντικό αριθμό αναφορών υποψήφιων που διαμαρτύρονταν για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων»
—
Για αιφνιδιασμό των μαθητών από το υπουργείο Παιδείας κάνει λόγο ο Συνήγορος του Πολίτη αναφορικά με την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όπως αναφέρει η ανεξάρτητη αρχή σε γνωμοδότησή της, «το υπουργείο Παιδείας δεν προέβλεψε μεταβατική περίοδο» παρότι όποιες ρυθμίσεις για τις πανελλήνιες εξετάσεις «πρέπει να πραγματοποιούνται σε χρόνο που να μην επηρεάζει την προπαρασκευή των υποψήφιων και, σε κάθε περίπτωση, όχι κατά τη διάρκεια του ίδιου διδακτικού έτους».
Επίσης, ο Συνήγορος εντοπίζει προβλήματα στη θέσπιση πρόσθετης ΕΒΕ για τα ειδικά μαθήματα, τονίζοντας πως «οι μαθητές δε γνώριζαν σχεδόν έως τη λήξη του διδακτικού έτους τον συντελεστή της βάσης εισαγωγής για τα ειδικά μαθήματα». Παράλληλα, σημειώνεται πως το υπουργείο Παιδείας αγνόησε τις ιδιαίτερες δυσκολίες της προετοιμασίας των υποψηφίων λόγω της πανδημίας (πχ: περιορισμοί στις προπονήσεις των αγωνισμάτων, εξ αποστάσεως διδασκαλία στο ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο).
Τέλος, η γνωμοδότηση επισημαίνει πως η ενιαία Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για υποψήφιους ημερήσιων και εσπερινών λυκείων είχε ως αποτέλεσμα τη μειωμένη πρόσβαση των αποφοίτων των εσπερινών λυκείων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ακυρώνοντας τον κοινωνικό σκοπό θέσπισης διακριτού ποσοστού εισαγωγής για τους εργαζόμενους μαθητές.
Υπενθυμίζεται πως η εφαρμογή της ΕΒΕ το προηγούμενο σχολικό έτος είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό 40.000 μαθητών από τα ΑΕΙ, ενώ παρόμοια επίπτωση αναμένεται και στις φετινές πανελλήνιες εξετάσεις.
Η γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη
# Παράλειψη θέσπισης μεταβατικής περιόδου
Ο ανωτέρω νόμος τέθηκε σε ισχύ τον Φεβρουάριο 2021 και εφαρμόστηκε ήδη στις πανελλαδικές εξετάσεις του ιδίου έτους, με αποτέλεσμα οι μαθητές να καταληφθούν από τις ρυθμίσεις του αναμορφωμένου συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, μεσούσης της διδακτικής χρονιάς. Η άμεση εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν επέτρεψε την έγκαιρη πληροφόρηση, αλλά και την επαρκή προετοιμασία των τελειόφοιτων μαθητών, οι δε κανονιστικές πράξεις, με τις οποίες εξειδικεύθηκαν οι όροι εφαρμογής της ΕΒΕ, εκδόθηκαν λίγες μέρες πριν την έναρξη των πανελλαδικών εξετάσεων.
Ο Συνήγορος, υπενθύμισε την πάγια νομολογιακή θέση του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία οι ρυθμίσεις επί θεμάτων που αφορούν εισαγωγικές εξετάσεις πρέπει να πραγματοποιούνται σε χρόνο που να μην επηρεάζει την προπαρασκευή των υποψηφίων και, σε κάθε περίπτωση, όχι κατά τη διάρκεια του ίδιου διδακτικού έτους.
# Ειδικά Μαθήματα
Η θέσπιση πρόσθετης ΕΒΕ για τα ειδικά μαθήματα και τις πρακτικές δοκιμασίες απέβη σε πολλές περιπτώσεις καθοριστική για την επιτυχία ή αποτυχία των υποψηφίων, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε μέχρι σήμερα. Οι υποψήφιοι, μάλιστα, αγνοούσαν σχεδόν έως τη λήξη του διδακτικού έτους τον συντελεστή της βάσης εισαγωγής για τα ειδικά μαθήματα, με συνέπεια να κατανείμουν το χρόνο προετοιμασίας τους -κατά προτεραιότητα- στα λοιπά πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα.
Παράλληλα, δεν ελήφθησαν υπόψη οι ιδιαίτερες δυσκολίες προετοιμασίας των υποψηφίων λόγω της πανδημίας (περιορισμοί στις προπονήσεις των αγωνισμάτων, εξ αποστάσεως διδασκαλία σε αντικείμενα όπως το ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο). Είναι χαρακτηριστική, δε, η περίπτωση Τμήματος ΑΕΙ της περιφέρειας, όπου ορίστηκαν οι μέγιστοι συντελεστές βάσης για τα ειδικά μαθήματα, με αποτέλεσμα να μην καταφέρουν να εισαχθούν στη Σχολή του τόπου διαμονής τους, ακόμη και υποψήφιοι με υψηλότατη βαθμολογική κατάταξη.
# Ενιαία εξαγωγή ΕΒΕ από τις επιδόσεις των υποψηφίων ημερήσιων και εσπερινών λυκείων
Ο νομοθέτης έχει κατοχυρώσει εδώ και δεκαετίες δικαίωμα πρόσβασης των μαθητών των εσπερινών σχολείων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσω ειδικών διατάξεων και με ειδικό ποσοστό θέσεων, καθώς πρόκειται για εργαζόμενους μαθητές, κατά κανόνα προερχόμενους από χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις, με περιορισμένες δυνατότητες προετοιμασίας για τις εξετάσεις.
Με τη νέα ρύθμιση, που θέτει κοινή ΕΒΕ για όλους τους τύπους σχολείων, η εισαγωγή των μαθητών των εσπερινών σχολείων στην Ανώτατη Εκπαίδευση καθίσταται δυσχερέστερη, ενώ ακυρώνεται, εν τοις πράγμασι, ο κοινωνικός σκοπός θέσπισης διακριτού ποσοστού εισαγωγής για τους εργαζόμενους μαθητές. Πράγματι, με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων, καταγράφηκε η μειωμένη πρόσβαση των αποφοίτων των εσπερινών λυκείων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και οι ενδιαφερόμενοι έχουν ήδη προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
