Σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαδικασίες εκλογής των Συμβουλίων Διοίκησης των πανεπιστημίων, με 10 ΑΕΙ να έχουν δημοσιεύσει τις υποψηφιότητες για την κάλυψη των 5 εξωτερικών θέσεων. Πρόκειται για το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, τα Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Αιγαίου, Θεσσαλίας, Ιωαννίνων, Πειραιά, Πελοποννήσου και το Πολυτεχνείο Κρήτης.
Στο όνομα της «εξωστρέφειας», δηλαδή του ανοίγματος στην αγορά, η κυβέρνηση επέβαλλε στα πανεπιστήμια ένα υπερσυγκεντρωτικό μοντέλο διοίκησης, αποδυναμώνοντας τα συλλογικά όργανα και θεσμοθετώντας τα Συμβούλια Διοίκησης. Τα Συμβούλια είναι 11μελή, συγκεντρώνουν όλες τις βασικές λειτουργίες των ΑΕΙ και απαρτίζονται από 6 εσωτερικά εκλεγμένους καθηγητές του εκάστοτε πανεπιστημίου και 5 εξωτερικά μη-εκλεγμένα μέλη (νόμος 4957/2022).
Η δημοσίευση των υποψηφιοτήτων προκαλεί αίσθηση: μεγαλοεπιχειρηματίες, στελέχη της αγοράς, τοπικοί άρχοντες και κομματικά στελέχη της ΝΔ ετοιμάζονται για «ρεσάλτο» στα Πανεπιστήμια με τις ευλογίες της κυβέρνησης.
Με μια ματιά
Οι υποψηφιότητες
Τα στοιχεία που προκύπτουν από τη δημοσίευση των υποψηφιοτήτων για τα Συμβούλια Ιδρύματος 10 πανεπιστημίων αποτυπώνουν πως 71 υποψήφιοι είναι επιχειρηματίες, ιδιώτες και στελέχη της αγοράς. 49 είναι καθηγητές σε πανεπιστήμια εξωτερικού (45 ελληνικής καταγωγής). 23 είναι ομότιμοι και αφυπηρητήσαντες καθηγητές ελληνικών πανεπιστημίων, ενώ 18 υποψήφιοι προέρχονται από τη δημόσια διοίκηση.
Επιχειρηματίες, ιδιώτες, στελέχη της αγοράς
Η κατηγορία των επιχειρηματιών, ιδιωτών και στελεχών της αγοράς είναι πλειοψηφική με ποσοστό 44%. Μεταξύ αυτών διευθυντές, CEOs και στελέχη τραπεζών, εταιρειών πετρελαιοειδών, ναυτιλιακών, ιδιωτικών ασφαλειών, real-estate, αναψυκτικών, ιδιωτικών νοσοκομείων, φαρμακευτικών εταιρειών, του ΣΕΒ και της Nestle, ο ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας ΑΕΛ και ο αντιπρόεδρος του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού.
Πανεπιστήμια του εξωτερικού
Από τους 161 υποψήφιους το 30.4% προέρχεται από την κατηγορία των καθηγητών που διδάσκουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Οι συγκεκριμένοι υποψήφιοι είναι σχεδόν ισομοιρασμένοι μεταξύ ευρωπαϊκών και αμερικάνικων πανεπιστημίων.
Ομότιμοι / αφυπηρετήσαντες
Το 14.2% των υποψηφίων είναι ομότιμοι και αφυπηρετήσαντες καθηγητές προερχόμενοι από το ΕΚΠΑ, το ΕΜΠ, το Δημοκρίτειο, το ΕΛΜΕΠΑ, το Ιωαννίνων και το Θεσσαλίας. Μεταξύ αυτών, ο πρώην πρύτανης του πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γεώργιος Καψάλης, ο οποίος διεκδικεί μια θέση στο Συμβούλιο του ΔΠΘ.
Δημόσια διοίκηση
Η τελευταία κατηγορία προέρχεται από το δημόσιο τομέα και τη δημόσια διοίκηση. Είναι η μικρότερη κατηγορία συγκεντρώνοντας το 11.1% των υποψηφίων. Μεταξύ αυτών ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός, ο αντιπεριφερειάρχης Κρήτης Αντώνιος Παπαδεράκης, ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ένας υποναύαρχος εν αποστρατεία, ένας πρέσβεις επί τιμή, ο γενικός γραμματέας του δήμου Χανίων, η πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ Έλενα Παναρίτη.
Κομματικό μητρώο ΝΔ
Μεταξύ των υποψηφίων ξεχωρίζουν και 3 στελέχη της ΝΔ. Πρόκειται για τον Ιωάννη Βεζυργιαννίδη (υποψήφιος στο ΔΠΘ), ο οποίος είναι μέλος της πολιτικής επιτροπής του κόμματος, όπως και ο Βασίλης Κορκίδης (υποψήφιος στο ΠΑΠΕΙ). Τη λίστα συμπληρώνει ο κομματάρχης της ΝΔ στην Καρδίτσα και συνεργάτης της βουλευτού Ασημίνας Σκόνδρα, Σωτήριος Μπούσδρας (υποψήφιος στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας).
Προφίλ ανά πανεπιστήμιο
Ανάλογα με τον αριθμό των υποψηφίων, το πιο business προφίλ (περισσότεροι υποψήφιοι από την αγορά και τις επιχειρήσεις) έχουν το Πανεπιστήμιο Πειραιά, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Αντίστοιχα, το πιο διεθνές προφίλ (περισσότεροι υποψήφιοι από πανεπιστήμια του εξωτερικού) έχουν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Πολυτεχνείο Κρήτης.
Τις περισσότερες υποψηφιότητες ομοτίμων / αφυπηρετησάντων συγκεντρώνουν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Γεωπονικό, ενώ τους περισσότερους υποψήφιους από τη δημόσια διοίκηση έχουν και πάλι το Γεωπονικό, το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Η διοίκηση των πανεπιστημίων μοιάζει να αποτελεί μια «ανδρική υπόθεση». Το ποσοστό των ανδρών υποψήφιων στα Συμβούλια Διοίκησης των 10 πανεπιστημίων είναι 82%, ενώ οι γυναίκες υποψήφιες είναι μόλις 18%. Το μεγαλύτερο ποσοστό καταγράφουν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (26.6%) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (21.4%). Στις χειρότερες θέσεις βρίσκονται το Πανεπιστήμιο Πειραιά (9.5%) και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (11.7%).
Γεωπονικό Πανεπιστήμιο
Μια θέση στη διοίκηση του Γεωπονικού διεκδικούν ο διευθυντής της Τράπεζα της Ελλάδος, ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Τράπεζας Πειραιώς και ο manager της φαρμακευτικής εταιρείας Bayer στην Ελλάδα. Επίσης υποψηφιότητα έχουν θέσει δύο στελέχη της Nestlé, ένα στέλεχος της εταιρείας γεωργικών χημικών προϊόντων και σπόρων Corteva, ένα στέλεχος της εταιρείας προϊόντων και υπηρεσιών για τη διατροφή, τη γενετική και την υγεία των ζώων Nuevo, ένας σύμβουλος της Περιφέρειας Αττικής, ο CEO του ομίλου επιχειρήσεων KOUIMTZIS, ο γενικός διευθυντής της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, ένας σύμβουλος του Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η γενική διευθύντρια του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας.
Υποψήφιοι είναι επίσης ο αντιπρύτανης του κυπριακού ιδιωτικού πανεπιστημίου Frederick, ένας καθηγητής από το Κολεγιακό Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου και ένας αφυπηρετήσας ερευνητής του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας.
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Τα υποψήφια μέλη για τις 5 θέσεις εξωτερικών μελών του Δημοκρίτειου προέρχονται από τον επιχειρηματικό όμιλο ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας Ιασώ, την εταιρεία Πανταζής Οικονομική και το ΕΚΟΜΕ. Επίσης υποψήφιοι είναι ο γενικός διευθυντής του Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών Έβρου, μια σύμβουλος επενδύσεων & ασφαλίσεων και ένα μέλος της πολιτικής επιτροπής της ΝΔ.
Οι υποψήφιοι από τα πανεπιστήμια του εξωτερικού προέρχονται από το Πανεπιστήμιο John Hopkins, το MIT, το Πανεπιστήμιο του Maryland, το Πανεπιστήμιο του Λέστερ, το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Πανεπιστήμιο του Freiburg.
Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο
Οι υποψήφιοι για το ΕΛΜΕΠΑ προέρχονται από το ΕΚΟΜΕ, τη ΜΟΔ ΑΕ, το διοικητικό συμβούλιο του Παναθηναϊκού. Υποψήφιος είναι επίσης ο αντιπεριφερειάρχης Κρήτης, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Κρήτης, ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου / Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Από το εξωτερικό έχουν θέσει υποψηφιότητα καθηγητές από το Harvard, το Πανεπιστήμιο του Λέστερ, το Dublin City University, το Πολυτεχνείο του Πόρτο, όπως και η αντιπρύτανης του Πανεπιστήμιου της Σόφιας.
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Οι υποψήφιοι για το ΠΑΜΑΚ προέρχονται από τα Ελληνικά Πετρέλαια, τα οινοποία Κυρ-Γιάννης και Κτήμα Σπυροπούλου, την εταιρεία πληροφορικής Gnomon και το ΕΚΟΜΕ. Μια θέση στο Συμβούλιο Διοίκησης διεκδικούν ακόμα ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΒ, η εκτελεστική αντιπρόεδρος του οικογενειακού ομίλου ΕΒΙΕ Α. Μιχαηλίδης, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας, ο πρόεδρος του Ελληνοϊταλικού Επιμελητηρίου Αθήνας, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας EPSILONET.
Οι πανεπιστημιακοί του εξωτερικού προέρχονται από το Πανεπιστήμιο του Bath, το Kutztown University, το Πανεπιστήμιο του Illinois, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Κύπρου και το Πανεπιστήμιο του Λέστερ. Μεταξύ των υποψηφίων βρίσκεται και ένας ναύαρχος εν αποστρατεία.
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Ο εφοπλιστής και πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου, ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Αφοί Χριστοδούλου και ο CEO της Mention Analytics διεκδικούν μια θέση στη διοίκηση του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Επίσης θέσεις διεκδικούν οι καθηγητές του εξωτερικού, οι οποίοι προέρχονται από το Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, το Πανεπιστήμιο του Λέστερ, το NTNU και το Rice University. Μεταξύ των υποψηφίων βρίσκεται και Γιάννης Πανούσης, ομότιμος καθηγητής Εγκληματολογίας του ΕΚΠΑ και πρώην υπουργός.
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας θα στελεχωθεί με εξωτερικά μέλη που προέρχονται από τα Ελληνικά Πετρέλαια, τον πρόεδρο της ΑΕΛ και τοπικό μεγαλοεπιχειρηματία, στέλεχος της Intralot, τον διευθύνοντα σύμβουλο της Μεταλλεμπορική Μάκρης, τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας, την πρόεδρο του ΤΕΕ Μαγνησίας και υποψήφια δήμαρχο Βόλου με τη ΝΔ. Οι καθηγητές από πανεπιστήμια του εξωτερικού προέρχονται από το Columbia, το Roskilde University Denmark και τo Πανεπιστήμιο της Σορβώνης / CNRS.
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Ο ιδιοκτήτης της βιομηχανίας εμφιαλώσεων και αναψυκτικών ΒΙΚΟΣ, ο αντιπρόεδρος της γαλακτοβιομηχανίας Καράλης, ο ιδιοκτήτης των εκπαιδευτηρίων Γείτονα, πρόεδρος και CEO της εταιρεία ανάπτυξης τραπεζικών συστημάτων Natech, στέλεχος της FFW.
Υποψηφιότητα έχουν υποβάλει επίσης καθηγητές από το John Hopkins, το Audencia, το Ινστιτούτο Max-Planck, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, του Houston, του Λέστερ, του South Carolina, του Pittsburgh, Imperial College London, του Weill Cornell Medical Center και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Ταλίν. Μεταξύ των υποψηφίων και η Έλενα Παναρίτη, πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ, όπως και ο Κωνσταντίνος Καλαφατάκης, υποψ. βουλευτής με το ΠΟΤΑΜΙ.
Πανεπιστήμιο Πειραιώς
Ο αντιπρόεδρος του Κωτσόβουλου, ο γενικός διευθυντής πωλήσεων της Eurolife, η επικεφαλής της τράπεζας HSBC, ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) και στέλεχος της ΝΔ, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αττικής-Πειραιώς (ΣΒΑΠ), ο CEO της Cerved Property Services και πρώην διευθύνων σύμβουλος Τράπεζας Αττικής, ο CEO της Arcadia Shipmanagement Co Ltd, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος Τράπεζας Αττικής, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ΕΛΒΙΚ ΑΕΒΕ, ο CEO των Μινωικών Γραμμών, ο CEO της Διαδικτυακές Επιχειρήσεις Ελλάδος, ο γενικός διευθυντής του Ελληνοαμερικάνικου Εμπορικού Επιμελητηρίου και ο διευθυντής πληροφοριακών συστημάτων του Ομίλου ΥΓΕΙΑ προσδίδουν αδιαμφισβήτητα το πιο business προφίλ στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς και το μελλοντικό του Συμβούλιο Διοίκησης.
Οι υποψήφιοι ακαδημαϊκοί από τα πανεπιστήμια του εξωτερικού προέρχονται από το Bath, το Λέστερ, το Loyola του Σικάγο και το Strathclyde της Γλασκώβης.
Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Ο διευθυντής εταιρικών υποθέσεων της Pharmaserve-Lilly και ένα στέλεχος της Ελληνικά Πετρέλαια είναι οι μόνοι υποψήφιοι από την αγορά που έθεσαν υποψηφιότητα για το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Υποψηφιότητα έχει θέσει και ο περιφερειακός διευθυντής εκπαίδευσης Πελοποννήσου, ένας πρέσβης επί τιμή και ο γενικός συντονιστής της ΝΔ Πελοποννήσου.
Οι υποψήφιοι καθηγητές από το εξωτερικό προέρχονται από το Πανεπιστήμιο του Μιζούρι, της Στοκχόλμης, της Ουάσινγκτον, το Rutgers και το London South Bank.
Πολυτεχνείο Κρήτης
Ο αντιπρόεδρος του Παναθηναϊκού και μια επιχειρηματίας στον τομέα Ψυχαγωγίας, Ψηφιακών Μέσων και Πολιτισμού διεκδικούν μια θέση στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Επίσης, ο γενικός γραμματέας Δήμου Χανίων και ο διευθύνων σύμβουλος της δημοτικής επιχείρησης Κύδων ΑΕ, ο προϊστάμενος του Κέντρου Εργασιακής Υγείας & Ανθρώπινων Παραγόντων στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως και ένας αρθογράφος – αρνητής της κλιματικής αλλαγής.
Οι καθηγητές από τα πανεπιστήμια του εξωτερικού που δήλωσαν υποψηφιότητα προέρχονται από το University of Houston, την École Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL), το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης (SUNY) και το Kαθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβαίν (UCL).
